Justine Le Clercq-Krimp

Recensie door Tea van Lierop
Uitgeverij Podium 

                                                                                               'Ik leid een normaal leven' 

                                                                                                                        Openingszin 

Schuld en woede 

Waar komt die woede vandaan, wat heeft haar omgeving nagelaten of gedaan waarom een meisje, jonge vrouw zo ontspoort? Dit zijn de vragen die opkomen wanneer je de flaptekst leest. De vader van Lina viert binnenkort zijn tachtigste verjaardag, de voorbereidingen zijn in volle gang en Lina keert in gedachten terug naar de periode die achter haar ligt. Je kunt je verleden niet uitpoetsen, ook Lina niet, ze vindt dat ze een daad moet stellen. Om te weten wat er in haar jeugd gebeurd is gaat Lina terug naar vroeger en hoe zij moest knokken om aan de verwachtingen van haar vader te voldoen. Het verhaal is autobiografisch, de auteur heeft de namen en situaties aangepast.

Eenentwintig centimeter 

Hugo Hersenvoort heeft een goedlopend restaurant in Den Haag, hij stelt hoge eisen aan zichzelf, het personeel en aan zijn dochter Lina. Een moeder is niet in beeld, zij wordt terloops genoemd in het boek, maar we komen bijna niets van haar te weten. Het jonge meisje helpt mee in de zaak, ze kan goed afwassen volgens haar vader, hij noemt haar konijntje. Vader heeft wisselende contacten, vrouwen komen en gaan, wanneer zo'n vrouw 's avonds de restaurantkeuken binnenkomt, mag Lina alvast naar huis lopen, alleen:  

'Maar de straat was altijd nog lichter dan ons huis, waar ik in het donker naar binnen moest stappen, de trap op moest rennen, de gang door, en pas daar, aan het einde van de gang, zat de lichtschakelaar. De angst die ik voelde vanaf de voordeur. Het rennen naar de keukenla waar ik het keukenmes al had klaargelegd. Met dat mes zou ik alle inbrekers aanvallen. Papa had gezegd dat eenentwintig centimeter ideaal was voor alle stukken vlees, ook mensenvlees.' 

Op kamers 

Op de dag dat Lina vijftien wordt krijgt ze van haar vader een nieuwe woonplek cadeau, een kamer. Even leuk inrichten en klaar is Lina. Of ze het niet leuk vindt, nee het grijpt Lina aan, ze wil helemaal niet en hoopt nog dat haar vader een grap uitgehaald heeft. Hoe ze zich in haar eentje moet redden op die kamer is een raadsel, hoewel vader beweert dat alles gewoon door zou gaan, ze was altijd heel vrij opgevoed en school ging ook als voorheen. 

Dat dit niet vanzelf gaat, blijkt uit het vervolg. In een stijl, die bijna kil aandoet doet Lina verslag van haar leven zoals ze dat leidt in haar uppie. Lang blijft ze niet alleen, er zijn altijd wel figuren die zich willen ontfermen over een jong meisje. De bedoelingen zijn niet altijd even zuiver en we krijgen het hele verloop bijna filmisch voorgeschoteld. Over de hulpverleners zegt ze dit: 

'Ook al vertrouwden die hulpverleners elkaar niet, die brieven (van Lina's vader tvl) gaven ze aan elkaar door en ik haatte ze om hun triomfantelijkheid en hun zelfgenoegzaamheid en hun weke ogen en die slappe slahandjes van ze waarmee ze niet eens een dik stuk grijsrood koeienvlees met een vleeshamer konden bewerken. Sterker nog, dat durfden ze niet eens, die vegetarische selderijstengels.' 

Rick 

Haar beschermer en geliefde heet Rick, hij wijdt haar in en daarmee komt ook Lina het criminele circuit binnen. Die kamer heeft ze niet meer nodig, voortaan leven ze in hotels en wanneer het geld op is zien ze wel hoe ze aan hun kostje komen. Tenslotte heeft Rick een redelijk uitgebreid netwerk en hij vindt altijd wel weer een klusje. Het klinkt allemaal vrij romantisch, maar dat is het niet, hoewel Rick wel erg lief is voor Lina. De lezer krijgt een inkijkje in dit ongeregelde leven dat zich afspeelt in het criminele milieu, zo zijn er allerlei regels en afspraken nodig wanneer je samen 'op pad' gaat. 

Stijl 

De zeer compacte, wat afstandelijke stijl geeft een beeld van een vrouw die steeds meer agressie verzamelt. Als meisje gebruikte ze al geweld, dit zat er al vroeg in. Beangstigend om te zien hoe de spanning langzamerhand opgebouwd wordt. Het duo moet een keer tegen de lamp lopen, daarna wordt het dramagehalte flink opgevoerd. Die woede blijft zich samenballen, ook wanneer ze haar leven weer een beetje onder controle begint te krijgen.  

Hoe? 

Tijdens het lezen komen de vragen spontaan op. Er is onduidelijkheid over de moeder, waarom is ze uit beeld en wat is er met de vader aan de hand. Kan er geen hulp gezocht worden voor Lina, is er geen andere familie die iets kan regelen, is er op school niemand die even flink aan de bel kan trekken? Op de een of andere manier weet ze uiteindelijk een opleiding te volgen en een baan te vinden. Ook is er een man in het spel, daarmee lijkt het iets te worden. 

Conclusie 

De omslag van het boek toont een een meisjesfiguur met een hoofd dat vergeleken bij haar gekrompen lichaam erg groot is. Krimp is ook de titel van het boek, dit begrip komt een aantal keren terug in het verhaal. Ook het mes dat getoond wordt komt terug in het boek. Het is een schrijnend verhaal, heel compact verteld, waarbij in ogenschouw moet worden genomen dat het Lina's verhaal is, haar waarneming, haar waarheid. Antwoorden op de vragen zullen we niet krijgen, wat blijft is het verhaal van een meisje dat ontspoort door omstandigheden en haar leven ogenschijnlijk op de rit krijgt. 

Over de auteur 

Justine le Clercq (1967) debuteerde in 2011 met haar lovend ontvangen roman De roemlozen. Met de verhalenbundel Wegens geluk gesloten verstevigde ze haar reputatie als schrijver van slices of life. Le Clercq organiseert kunstexposities en is bestuursvoorzitter van My Red Light. Het idee voor Krimp ontstond in 2014 na de klopjacht op het misdaadduo Enise B. en Antonio van der P. Via haar fictieve lotgenoot Lina doorzoekt Le Clercq haar eigen arrestatie in 1989, die uitmondde in een eeuwig durende schuld. 

  

Bibliografie 

2011      De roemlozen (roman) 

2013      Wegens geluk gesloten (verhalen) 

2017      Krimp (roman) 

Titel: Krimp 

Auteur: Justine Leclercq 

Uitgever: Podium 

ISBN: 9789057598746 

Genre: literatuur 

Pag.: 154 

Verschenen: oktober 2017