Uitgeverij KLIN
Hoe je wijzer wordt wanneer je (bijna) vijftien bent
Pipi met de kousen
Haar naam is Matija Cukrov,
een meisje van bijna vijftien jaar dat in de laatste klas zit van de
basisschool. Ze woont met haar moeder Vera en baka (oma) Dorotea op de elfde
verdieping van een flatgebouw in Kroatië. Ze is erg trots op haar baka en bewondert haar om alles wat ze kan.
Matija is een extravert en
bijdehand type en ze neemt dan ook niet graag een blad voor haar mond. Gympen
met losse veters zijn cool en ze geeft grif toe dat ze liever over breakdance
en voetbal praat dan over kleding en make-up. Haar handelsmerk is het dagelijks
dragen van twee verschillende kleuren kniekousen, wat haar de bijnaam Pipi
opleverde. Je ziet niet snel aan haar dat ze een meisje is, maar ze maakt zich
er steeds minder druk om wanneer ze wordt aangesproken met 'knul'. Uit het stoere
hout gesneden, brengt ze veel tijd door met Jurica, haar vriendje door dik en
dun.
Een vader
'Vanavond kwam mamma naar mijn kamer. Ze ging naast
mij liggen. Eerst zweeg ze en streelde ze mijn haar. Toen begon ze ineens te
praten over de man van wie ze mij heeft gekregen. Dat had ze nog nooit gedaan.
Ze vermeed de woorden jouw vader. Ik onderbrak haar niet. Ik heb haar zelfs
niet naar zijn naam gevraagd. Ik kwam te weten dat ze heel veel van hem hield
en dat hij dertien jaar ouder was dan zij.'
Wanneer haar moeder haar
een krantenartikel laat lezen over een fotograaf die voor het eerst in vijftien
en een half jaar weer in het land is voor een expositie, gaat haar ineens een
lichtje op en beseft ze dat Kristijan Tomić haar vader is. De gelijkenis tussen
haar en deze man is treffend.
Met Junica smeedt ze een
plan. Ze vragen een interview aan met Tomić om een fictief artikel te maken voor de
schoolkrant. Zou Tomić in de gaten krijgen wie hij voor zich heeft?
Cin III
Ondertussen merkt ze dat
Vera al een poosje zwak is, veel op bed ligt en griep lijkt te hebben. Maar
Matija hoort een gesproken boodschap van de arts Anka Dorić, die spreekt over 'biopsie-uitslag' en 'Cin drie'.
Op het internet vindt ze
de informatie waaruit blijkt dat haar moeder kanker heeft en ze besluit de
behandelend arts een mailtje te sturen met vragen. Daarop krijgt ze een
uitgebreid antwoord en uitleg terug. Vera belandt in het ziekenhuis en wordt
geopereerd aan baarmoederhalskanker.
Tja, en voor wie nu
nieuwsgierig is naar de afloop......meer kan ik niet vertellen, zonder spoilers
weg te geven!!!
Deze YA-roman bestaat uit
een roman en aansluitend een nawoord van Dr. Anka Dorić met vijfentwintig
vragen en antwoorden over besmetting met HPV, de mogelijke risico's op
baarmoederhalskanker en de mogelijkheid om je op jonge leeftijd te laten
inenten. In heldere taal wordt alles uit de doeken gedaan.
Dit boek is inmiddels
verplichte kost voor de hoogste klassen van het basisonderwijs in Kroatië en de
jeugd is hier zeer enthousiast over.
Het boek heeft meerdere
prijzen gekregen en is in Kroatië in 2010, uitgeroepen tot de beste YA-roman. De
Nederlandse vertaling en bewerking is van Sanja Kregar in samenwerking met het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Conclusie
Matija is in de roman de
ik-verteller. Heerlijk chaotisch kan deze puber van de hak op de tak springen
en al haar hersenspinsels over de bladzijden laten stuiteren. Het is niet verwonderlijk
dat de jeugd dit een zeer aansprekend boek vindt, omdat menig puber zichzelf
er in zal kunnen herkennen.
In het informatieve bijlage is Dr Anka
aan het woord die vertelt over de risico's van het krijgen van
baarmoederhalskanker. Ze vertelt ook over de mogelijkheid om je te laten
inenten op jonge leeftijd, voordat je seksueel actief wordt.
Dit fris geschreven boek geeft op een speelse manier voorlichting over
een eventuele besmetting met het Humane PapillomaVirus - HPVen welke maatregelen er al op jonge leeftijd getroffen kunnen worden om de kans hierop drastisch te verkleinen.
Het zou eigenlijk ook op
de Nederlandse scholen op de leeslijst gezet moeten worden. Zeer leerzaam op
een ongedwongen wijze.
Auteur
Julijane Matanović is hoogleraar Moderne Kroatische Literatuur aan de
Universiteit van Zagreb en heeft al meerdere literaire prijzen gewonnen. Dit
boek is het eerste dat in het Nederlands is vertaald.
Titel: Ze denken dat we nog klein zijn
Auteurs: Julijana Matanovic en Anka Doric
Vertaling en bewerking: Sanja Kregar
Redactie: Hedda Maria Post
Omslagontwerp: Niko Barun
Paperback, 220 blz. (inclusief een educatieve bijlage van 40 pagina’s)
ISBN 9789492160119
Uitgeverij KLIN
Verschenen: november 2017
Oorspronkelijke uitgave in Kroatië: 2010
Een treffende recensie!
BeantwoordenVerwijderenDank je wel, Sanja.
Verwijderen