zondag 18 maart 2018

Jeroen van der Meulen - Hertstranen

Recensie door Truusje
Uitgeverij Gopher



'Zoals een hert schreeuwt naar de waterstromen,
zo schreeuwt mijn ziel tot U, oh God!'
Psalm tweeënveertig, vers twee. 'Manus Dei'



De Tantaluskwelling van een zoektocht naar de elementen


Centraal in dit verhaal staat Toxopeus, een einzelgänger met hoogbegaafde trekjes en klaarblijkelijk een aan autisme verwante stoornis, wat zou verklaren waarom hij maar weinig sociale contacten heeft. Hij is gefascineerd door de Maan, numerologie en cijfers, en voelt zich onrustig bij volle maan.

Op jonge leeftijd is hij zijn ouders verloren door een auto-ongeluk waar hij zelf wonderwel goed uit is gekomen. Het heeft een grote stempel gedrukt op zijn verdere leven.
Omdat niemand van de familie zich geroepen voelt om zich om hem te bekommeren, trekt hij zijn eigen plan en met een grote hutkoffer vol 'parafernalia' komt hij aan bij een internaat, waar de pastoor hem welkom heet en hem een kamer en een bed geeft.
Toxopeus creëert er een eigen wereldje, visualiseert, soms idyllisch, soms onheilspellend.

'Toxopeus had als maankind zijn eigen manier om met de werkelijkheid om te gaan. Als hij rust wilde trok hij zich terug op zijn eiland: zijn honderdtachtig bij negentig centimeter grote matras. Langs de randen kabbelde water, waaruit haaienvinnen staken om hem te beschermen. Als hij ontspannen was, groeiden er palmen aan witte stranden en als hij de behoefte kreeg zich af te zonderen, staken er vuile rotsen uit zee, bedekt met glibberige algen. Op het mooie eiland ging hij vaak op ontdekkingstocht. [.....] Steeds spoelde er een ander stukje uit het verleden aan. [.....] (hij) was er alleen met de zoetste herinneringen uit zijn jeugd.'

Wanneer de vroegwijze Toxopeus geen aanwijzingen meer uit zijn herinneringen kan halen, omdat het stokt bij de fatale dag, zoekt hij hulp in gesprekken met de pastoor. 'In het centrum van het labyrint was de Vader'.
Dit is het begin van de zoektocht naar de elementen en om ook het laatste puzzelstukje te vinden. Zijn alter ego is zijn gids in de tocht langs het labyrint, de onderwereld, de woestijn, de bossen en de rotsen. Een zoektocht die hem brengt bij de Hertsman en die vele jaren in beslag zal nemen.

'Je staat aan de vooravond van de grootste gebeurtenis in jouw leven. Niets zal meer hetzelfde zijn zoals het was. Alles zal veranderen in chaos! Breng de chaos terug tot de elementen en er zal verlossing zijn'. [....] Aarde, water, vuur en lucht, denk eraan! Bij volle maan kun je reizen, Toxopeus, ga op zoek naar die vier elementen. En denk eraan dat je me altijd kunt oproepen. Je hoeft alleen maar het ritme van de trommels te slaan.'

Opbouw

De drie delen waaruit het boek is opgebouwd, vertegenwoordigen verschillende maanstanden. In oergodsdiensten kende de maan diverse gezichten, afhankelijk van de maanstand. Het zijn tevens drie, niet chronologische, fasen in het leven van Toxopeus.
Het boek eindigt heel vernuftig met een onverwachte, maar verklarende apotheose.

Motieven, metaforen en symbolen

Dit boek leest als een vlotte roman, maar wie intertekstuele verbanden herkent en zich erin verdiept cq zoekt naar de uitleg hiervan, kan nog veel meer halen uit het boek. Het staat vol motieven, metaforen, verwijzingen en symbolen. Belangrijk in het verhaal is de zoektocht van Toxopeus naar de elementen water, aarde, vuur en lucht. En......een laatste puzzelstukje.
Er zijn vele verwijzingen naar mythische goden, magie en godsdienst, maar ook naar de eeuwigdurende strijd tussen goed en slecht, dood en leven.

De hoofdpersoon lijdt aan pseudologica phantastica oftewel mythomanie, wat betekent dat hij is behept met een ziekelijke vorm van verdraaien van de waarheid.

Conclusie

Met deze surrealistische debuutroman, heeft Jeroen van der Meulen zijn schrijftalent absoluut bewezen. Wie begint in dit boek zal van de ene verbazing in de andere belanden. 'Hertstranen' is een zeer verrassend boek en past ook binnen de kaders van een magisch-realistische roman. Regelmatig bekruipt je tijdens het lezen het gevoel dat de protagonist steeds op het randje van waarheid en waanzin balanceert. Het is soms lastig om er direct de vinger op te leggen, maar daarentegen een uitdaging om de bedoeling te ontdekken.

Over alles is nagedacht bij het schrijven van deze roman. Namen, kleuren, dieren, symbolen en metaforen zijn bewust gekozen en vertegenwoordigen symbolische betekenissen en verwijzingen. Het hoeft de minder geoefende lezer echter zeker niet tegen te houden om dit boek te lezen. Het hele verhaal is als een metafoor voor de gedachte dat alle godsdiensten vanuit dezelfde oorsprong komen. En Toxopeus gaat ernaar op zoek.

Vanuit vogelperspectief wordt dit verhaal verteld vanuit een alwetende verteller. De auteur heeft op een heel speciale manier gespeeld met perspectiefwisselingen en flashbacks. Dit veroorzaakt regelmatig herkenning en een 'Oh ja-moment'.

Heel mooi is het om te ontdekken dat, met het stijgen van de leeftijd van Toxopeus, ook de taal een meer volwassen vorm krijgt.
En dan die verschrikkelijk mooie cover!!!!!!

Hertstranen verdient het zeker om het een tweede keer te lezen, om nóg meer te ontdekken wat je de eerste keer over het hoofd hebt gezien. De auteur zelf vergelijkt zijn boek ook wel met een schilderij: hoe langer je de tijd neemt om te kijken, hoe meer je zult zien. Een waarheid als een koe.

Auteur

Als zoon van een kunstenaar vertoefde Jeroen van der Meulen al in een wereld vol symbolen en fantasie. Hij ontwikkelde zelf een liefde voor taal, kunst en natuur, getallen en geschiedenis. In zijn debuutroman Hertstranen heeft hij deze onderwerpen op een ingenieuze manier verwerkt.
Inmiddels is hij alweer druk bezig met zijn tweede boek.

Hertstranen
Auteur: Jeroen van der Meulen
Categorie: Literaire roman
Pagina's: 280
ISBN: 9789251799569
Uitgeverij Gopher
Verschenen: mei 2017

2 opmerkingen:

Laat gerust een reactie achter.
Dat wordt zeer op prijs gesteld en we willen graag weten wat je ervan vindt.