Recensie door Truusje
Uitgeverij Mozaïek
Voor Alja
‘Een leven zonder dromen is als een
tuin zonder bloemen’
Gertraude Beese
Een reis vol
onverwachte wendingen
Spanje, emiraat Al Andalus, 842
jaar na Chr
Alya
is een intelligente veertienjarige en bovendien een talenwonder. Buiten het Arabisch van Al Andalus beheerst ze het Berbers,
het Grieks van de Byzantijnen, Latijn, Hebreeuws, de taal van de Mozaraben
en het Frankisch. Dit laatste heeft
ze geleerd van haar persoonlijke slavin Oncha,
een mooi en blond meisje uit Navarra.
Alya is erg gesteld op haar, maar lijkt steeds te moeten schipperen tussen
begrip voor Oncha en de regels die gelden hoe ze hoort om te gaan met een
slavin. Zij is immers de meesteres.
Tijdens Alya's geboorte is
haar moeder overleden.
'Al heb ik haar nooit gekend, via vaders verhalen
weet ik zo veel over haar dat ik in mijn dromen soms hele gesprekken met haar
voer. Iets van moeders geest leeft voort in ons huis, vooral in de buurt van de
stenen bank naast de fontein op de binnenplaats.'
In het destijds
islamitische Qurtuba* vraagt Alya
zich af wat de reden is dat haar vader - Omar
- zo zwijgzaam is. Hij drinkt de laatste tijd veel wijn, wat het geloof niet
toestaat, maar laat zich na enig
aandringen overhalen om haar te vertellen wat hem dwars zit en waarom hij zo'n
wanhopige blik heeft.
‘Je gaat op reis, Alya,’ zegt hij, ‘en dat is mijn
schuld.’ Op reis? Waarom dan? Dat is wel het allerlaatste wat ik had verwacht.
En hoezo, vaders schuld? ‘Ik heb een vreselijke fout gemaakt,’ begint hij, ‘een
fout die ik misschien nooit meer goed kan maken. Ik heb met de emir over jou
gesproken.’
Omar is de hofmeester van Abd al-Rahman II**. De bedoeling van de
emir is, zo vertelt hij Alya, om haar naar Navarra te sturen om met Koning Arista*** te onderhandelen over
een mogelijk bondgenootschap. Haar talenkennis komt de emir goed van pas.
Dankzij Ibn Rushad ****, die Alya naast talen ook
onderwees in de topografie en geschiedenis, weet ze dat Navarra in het
christelijke deel ligt, vlakbij de Pirinoak
- Pyreneeën - en dat het een lange reis
zal gaan worden.
Op haar verzoek mag Oncha
met haar meereizen. Samen gaan ze naar Murad,
de broer van haar vader, om twee paarden op te halen, waarna ze op pad gaan als
gezanten met een vrijgeleide van Koning Arista.
Wanneer haar verteld wordt dat Oncha niet mee mag reizen naar Pamplona en achter moet blijven in Saraqusta, komt ze tot een drastisch besluit; Oncha helpen te vluchten en zo voorkomen dat ze aan een slavenhandelaar wordt overhandigd.
Naderhand krijgt Alya
steun en hulp uit onverwachte hoek.
De gezanten vervolgen hun
reis. Alya komt in een roller coaster
terecht van gebeurtenissen en verschrikkingen die haar uiteindelijk ver over de
grens van Spanje brengen.
Een abdij, een spintol, een houthakker, een roversbende, het drakenschip van de Noren, Yanti - een
donker slavinnetje - en twee trouwe honden, zijn een aantal zaken die de revue passeren. Een heldendaad aan de Friese
kust luidt het einde van het boek in.
Conclusie
Met eerder werk van de
auteur heb ik al kennisgemaakt door zijn korte verhalen, onder andere uit de
bundel 'Historische verhalen, korte
verhalen uit de Gouden Eeuw'. Hiermee won hij een tweede prijs.
Dit debuut is goed
geschreven, met mooie zinsopbouw, samengestelde zinnen en een heldere
schrijfstijl. Het verhaal wordt chronologisch verteld door de belevende-ik
vanuit het ik-perspectief, waardoor de lezer gemakkelijk in de huid kan kruipen
van het hoofdpersonage. Ze wordt voldoende uitgediept om met haar mee te leven,
waarbij ook de karakters van de andere personages niet zijn vergeten door de
auteur.
In het begin lijken de schrijfwijze
en woordkeuze te duiden op een YA-boek (het is in dit eerste deel van het boek
te proeven dat de auteur in zijn werkzame leven onderwijzer is geweest), maar
gaandeweg komt de auteur goed op dreef en krijgt het verhaal meer
volwassenheid. Dit is inherent aan de ontwikkeling van Alya. Ze is immers een
jong meisje dat in alle bescherming van haar vader en haar persoonlijke slavin
Oncha opgroeit.
Alya ontwikkelt zich, door
de ontberingen en ervaringen die ze opdoet tijdens haar omzwervingen, tegen wil
en dank tot een dame die zich niet de kaas van haar brood laat eten. Niet alleen maakt ze zich sterk voor haar eigen veiligheid, maar ook voor de mensen in
haar directe omgeving.
De auteur is diep de
geschiedenis in gedoken. Heel diep, omdat we toch spreken over een tijd bijna
1200 jaar geleden. Interessant om op deze manier te weten te komen dat de
onderste helft van Spanje destijds islamitisch was. Het uitgebreide onderzoek
naar het leven en de mores in de negende eeuw is duidelijk terug te vinden in
het boek. Chapeau Hay!
Dit meeslepende verhaal is
het eerste deel van een voorgenomen tweeluik, waar de omzwervingen van Alya
verder gaan. Ik ben alvast nieuwsgierig en kijk uit naar de herfst van 2018,
wanneer het tweede deel zal verschijnen.
Wie van een historische
roman houdt kan ik aanraden om dit boek te lezen. Erg leuk.
Noten
*Aardrijkskundige namen in
het emiraat Al Andalus - Andalusïe - rond 842
Al Ushbuna - Lissabon
Balansiya - Valencia
Ishbilija - Sevilla
Mursiya - Murcia
Qadis - Cádiz
Qurtuba - Córdoba
Saraqusta - Zaragoza
**Abd al-Rahman
II (792 - 852) - de vierde emir van Córdoba (822–852) werd in 822 de opvolger van zijn vaderal-Hakam I en kon zich tijdens zijn regering in het emiraat van Cördoba uitgebreid aan de bevordering van kunst en cultuur wijden (Abbas ibn Firnas). Daarbij interesseerde Abn al-Rahman II zich in het bijzonder voor filosofie, geneeskunde, astronomie, poëzie en muziek. Onder zijn regering werd ook het Perzische hofceremonieel in Cördoba ingevoerd.
***Arista, Koning van
Navarra, 824-851.
****Ibn Rushad was een
Arabische geleerde en historiograaf.
Hay over Hay
'Aan pseudoniemen doe ik
niet. Hay van den Munckhof is dus gewoon mijn echte naam en ook mijn
schrijversnaam.
In 1949 werd ik als tweede
in een gezin van zeven kinderen geboren in Koningslust, een dorpje in
Noord-Limburg met zo'n duizend inwoners. Sinds 1973 woon ik met mijn vrouw en
twee zoons (intussen allebei uitgevlogen) in het naburige Panningen, dat je een
groot dorp, maar met enig recht ook wel een kleine stad zou kunnen noemen. Van
1969 tot 2011 werkte ik als onderwijzer, meestal de leeftijdsgroep van tien tot
twaalf jaar, groep 7 en/of 8 dus.'
Wie nieuwsgierig is naar de rest van het relaas, verwijs ik naar;
Titel: Alya
Auteur: Hay van den
Munckhof
Categorie: Historische
roman
Pagina's: 236
ISBN: 9789023953593
Uitgeverij Mozaïek
Verschenen: 24 april 2018
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Laat gerust een reactie achter.
Dat wordt zeer op prijs gesteld en we willen graag weten wat je ervan vindt.