Maartje Wortel – Dennie is een star

Recensie door Roosje

Uitgeverij Das Mag

Dennie is een star - Maartje Wortel is een star!

Meestal lees ik geen stukken van anderen voor ik mijn eigen leeservaring, recensie zo je wilt, op papier gezet heb. Met dit boek gebeurde het bij toeval wél. Eerst zag ik toen ik deze roman bij Hebban invoerde als gelezen, dat de NRC maar twee sterren - two stars ;-) - had gegeven, er is in dit boek maar one star en dat is Dennie. En daarna viel mijn oog op besprekingen en waarderingen van medelezers. Oei, dat viel tegen! Maartje Wortel is in zekere zin de Nederlandse tegenhanger van de Amerikaanse filmmaakster Lena Dunham. Wie - who the fuck - is Lena Dunham?

‘Dunham is de dochter van kunstschilder Carroll Dunham en fotografe Laurie Simmons. Ze groeide op met haar ouders en jongere zuster Grace in New York. In 2008 behaalde ze haar bachelor in het creatief schrijven op de Oberlin College. In 2009 schreef en regisseerde ze haar eerste langspeelfilm, Creative Nonfiction, waar ze zelf in speelde en ook haar zuster Grace een rol in had. In 2010 schreef en regisseerde ze haar tweede film, Tiny Furniture, waarin ditmaal naast haarzelf en haar zuster, ook haar moeder in te zien was.Vanaf 2012 is ze te zien in de HBO-televisieserie Girls waarin ze de rol vertolkt van hoofdrolspeelster "Hannah Horvath". Ze is de bedenker en uitvoerend producent van de serie. Tijdens de 70e Golden Globe Awards in 2013 won ze de trofee voor beste komische serie alsook de trofee voor beste actrice in een komische serie.Dunham bracht in 2014 het autobiografische boek Not That Kind of Girl uit.’(Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Lena_Dunham)

Obsessief, neurotisch, egocentrisch, maar ook heel erg grappig, met haar lompe lichaam, dat ze niet verbergt; Lena bedoel ik, Hanah Horvath, bedoel ik.

Een jonge vrouw, die op de helft van het boek Tedje Smulders blijkt te heten, ah, ze komt dus uit Brabant, tenminste waarschijnlijk, - Smulders is een Brabantse naam - en die een getroebleerd vrouwenliefdesleven leidt, nou ja, ze gaat ook een keer met een knappe Marokkaan naar bed, al komt er geen bed aan te pas en ook al weet ze niet zeker of er sprake was van een penetratie, toch is ze bang voor een zwangerschap; overigens denkt hij dat hij een hartstochtelijk minnaar is, hij bakt er weinig van; hard zoenen en hard strelen is niet noodzakelijkerwijze een goed liefdesspel. O, ja, Tedje, is de hoofdfiguur uit deze niet helemaal conventionele roman van Wortel. De roman bestaat uit fragmentarische stukjes, die toch ook wonderlijk samenhangen. Dat heeft Wortel knap gecomponeerd!

Tedjes leven is een leven dat te veel en te weinig samenhang vertoont. Alle gebeurtenissen lijken zich af te spelen op eenzelfde niveau. Tedje lijkt geen onderscheid te kunnen maken tussen belangrijk en onbelangrijk, tussen noodzakelijk en minder noodzakelijk. En diep zijn haar gedachten over het leven van gister en morgen maar zelden gericht op het nu, behalve misschien in Dennies ultieme levensmoment.

Voortdurend op zoek naar het leven in het nu, de naam Eckhart Tolle valt niet, maar is voor de goede verstaander wel degelijk aanwezig.

Voortdurend op de loop voor liefdesverdriet. Voortdurend verstrengeld in de levens van andere vrouwen.

Mijn aandacht heeft Wortel stante pede wanneer ze op pagina 15 mijn favoriete schrijfster Rachel Cusk, niet door velen bewonderd overigens, aanhaalt: ‘Zoals Rachel Cusk schreef; ‘Net als bij de liefde leidt begrepen worden tot de angst dat je nooit opnieuw begrepen zult worden.’ De neurotische obsessie ligt op de loer, dat snap ik meteen.

Wortel lijkt hier ook een beetje op Esther Gerritsen in haar columns, wanneer het vergrootglas op dagelijkse zaken wordt gelegd en evenzo op haar persoonlijke bedenkingen en ervaringen. Een beetje wereldvreemd, een beetje nerdy, intelligent, gevoelig, zoekend.

Bij afwezigheid van de juiste vrouw in haar leven wordt de kat Dennie haar god met ziektekostenverzekering and all. Dennie was eigenlijk eerst een andere kat, die in werkelijkheid Koelie heette, maar de vriend van het meisje van wie de kat was, moest die kat niet en die vriend heette Dennie. Overigens moest die eerste kat Tedje ook niet. Dus de tweede kat, de loser uit een nestje, met een ontstoken oog en tamelijk vies in het vel, kreeg als vanzelfsprekend de naam Dennie. Deze interne logica past mij als een op maat gesneden jas, maar voor wie die jas niet past, valt er geen logica in te herkennen en zal Wortel ook geen bewondering oogsten.

Een favo uitspraak van mij is op dit moment: I can relate to that, of in dit geval to her, totally (en daar komt Lena Dunham weer om de hoek kijken, sort of).

Dit heel persoonlijke kijken naar de wereld die te groot lijkt voor een waarschijnlijk hypergevoelige jonge vrouw, heeft iets absurdistisch, doordat de dingen, de fenomenen op één lijn geplaatst lijken, waardoor er geen hoofd- en bijzaken lijken te zijn en alles even zwaar weegt - en dat is heel zwaar -. En dat is natuurlijk juist haar probleem, van Tedje Smulders. Als je dat niet herkent - niet iedereen ervaart het leven natuurlijk op die wijze - kun je je er ook niet toe verhouden (to relate to).

‘Ik hou Dennie strak omdat ik bang ben hem te verliezen. Er gaat veel van mijn energie verloren aan angst voor verlies.’ (2019: 105)

Arme Tedje..

Vriendin N. zegt op een heel belangrijk moment: ‘Dennie is een star, was een star en zal altijd een star blijven.’ (ib.: 156) en dat geldt wat mij betreft ook voor Maartje Wortel, geen allemans- en allevrouwsvriendje.

Auteur

Maartje Wortel (Eemnes, 26 oktober 1982) is een Nederlandse schrijfster.

Na de middelbare school 'Laar en Berg' in Laren bezochte ze korte tijd de Academie voor Journalistiek in Tilburg. In het eropvolgende schooljaar volgde ze de opleiding Beeld & Taal aan de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam.

Ze publiceerde korte verhalen in de literaire tijdschriften Passionate Magazine, De Brakke Hond en De Gids. Haar columns verschenen in NRC Next en Trouw. Maartje Wortel debuteerde in 2009 met de verhalenbundel Dit is jouw huis bij De Bezige Bij. In 2011 verscheen haar eerste roman Half Mens, waarvoor zij genomineerd werd voor de BNG Nieuwe Literatuurprijs. Onderwerp van Half mens is een Amerikaanse taxichauffeur die een Nederlands meisje aanrijdt. Inspiratiebron voor het boek was een artikel over de psychische stoornis BIID (Body Integrity Identity Disorder). In 2014 verscheen eveneens bij de Bezige Bij het goed onthaalde IJstijd. In 2015 kwam bij de opstartende uitgeverij Das Mag de verhalenbundel Er moet iets gebeuren uit. Er volgen naast goede recensies ook nominaties voor de Fintro Literatuurprijs en de ECI Literatuurprijs.

Maartje Wortel is de dochter van kleinkunstenaar Gerard Wortel.

(Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Maartje_Wortel)

Titel: Dennie is een star

Auteur: Maartje Wortel

Pagina's: 172

ISBN: 9789492478764

Uitgeverij Das Mag

Verschenen: maart 2019