Uitgeverij Jurgen Maas
Voor alle gangen die naar een
leslokaal leiden
Alles behalve een
excuus-Marokkaan
Vanaf 1 april 2011 is Asis Aynan op de Hogeschool van
Amsterdam werkzaam als docent Sociaal Juridische Dienstverlening. De ondertitel
doet vermoeden dat de hoofdmoot van de essays zijn beslommeringen als docent
zullen beschrijven en zo gaat het ook van start. De auteur schakelt regelmatig
en rijgt zijn eigen schoolervaringen aaneen met die in zijn huidige werk. Benoemt
de duidelijke verschillen tussen toen en nu, keert weer terug naar de essentie
van zijn verhaal en 'laat slang in zijn eigen staart bijten'.
Na verloop van een aantal
hoofdstukjes verandert de sfeer en komt duidelijk naar voren dat het hebben van
niet-Hollandse roots toch steevast een grote rol blijft spelen. De auteur is
uit de Hollandse rode kool geboren met een Berbers migrantenechtpaar als
ouders. Als jonge jongen heeft hij te maken met de vader van zijn vriendinnetje
die, vanwege de andere etnische identiteit, hun relatie afkeurt. Zijn broer
wordt klemgereden door een antiterreureenheid, die is gebeld door iemand die
een camerastatieftas verwarde met geweren en zijn moeder wordt uitgescholden
voor 'Vrouw van Bin Laden'. Pijnlijke en confronterende ervaringen en
vooroordelen die hem steeds weer met de neus op de feiten drukken. Hiermee is
de ondertitel alles behalve allesomvattend.
Toch is het geen
klaagzang. Hij geeft gewoon een weergave van de realiteit; de ene keer komt het
subtiel naar voren, maar soms ook als een mokerslag; hij waagt het om tegen
heilige huisjes te schoppen en dogma's aan de kaak te stellen, zoals de
dictatuur van de Marokkaanse koning. Een reden waarom hij van zijn dubbele
nationaliteit af wil en zijn Marokkaanse paspoort in zou willen leveren.
Aynan geeft blijk van een
oprechte en kritische houding, maar verliest echter de empathie niet uit het
oog en verstaat de kunst van reflecteren en relativeren. Het ene moment weet
hij hard te confronteren, om dan ineens, ogenschijnlijk luchtig, te schakelen
en je een glimlach te ontlokken.
Hij noemt zichzelf atheïst
- is geen moslim meer, wil niet meer in het openbaar spreken over de islam,
geniet van frikandellen -, maar heeft zich daarentegen niet gekeerd tegen zijn
gelovige ouders.
"[...] het niet spreken over de religie heeft ook een andere reden. Mijn moeder gelooft in een god en ik geloof niet in een god, en we hebben het zo weinig mogelijk over haar en mijn geloofsleven. Vroeger sprak mijn moeder na ieder bezoek de hoop uit dat ik ooit naar de regels van de islam ging leven. Hoe vaker zij over die religie begon, hoe minder wij elkaar zagen. En tegenwoordig spreken we elkaar met de regelmaat van een etmaal."
Wanneer op de HvA wordt
besloten de gebedsruimte te sluiten - het bestuur voelde het niet als zijn taak
om een ruimte te faciliteren voor religieuze studenten - zijn velen het daar
niet mee eens. Hoewel Aynan begrip heeft voor degenen die zich hierdoor
gedupeerd voelen en hemzelf in eerste instantie ook een gevoel van verlies bekruipt,
bespeurt hij bij zichzelf ineens een gevoel van positiviteit.
"Of ik nu wel of niet geloof; het gaat het bestuur, collega's of mijn studenten geen donder aan. Ik ga naar mijn werk om te doceren. En door de sluiting van de gebedsruimte voelde ik mij meer welkom dan ooit op de hogeschool. Er werd eindelijk geen rekening meer gehouden met mijn geestesleven; sterker, dat werd van hogerhand niet in een hok geduwd - iets waar ik als migrantenkind mijn hele leven mee word geconfronteerd."
Ondanks de kritische
noten, schroomt Aynan niet om zich kwetsbaar op te stellen en zijn eigen
onzekerheden bloot te geven. Ontroering komt om de hoek kijken in zijn
mijmeringen over kinderen, over de gewoonten die zijn moeder had in zijn
kindertijd, welke zo verschillen met die van de moeders nu.
Auteur
Asis Aynan
(Haarlem, 31 maart 1980) is een Nederlandse schrijver van Marokkaanse afkomst
en initiatiefnemer bij de oprichting van de Berberbibliotheek
en heeft i.s.m. Uitgeverij Jurgen Maas
tien klassieke titels van Berber-auteurs uitgegeven.
Hij koestert de
Berbercultuur, die door de islamisering en Arabisering (islam vanuit de
Arabische wereld) dreigt te verdwijnen. Aynan wijst erop dat de Berbercultuur
een heel oude cultuur is die van voor de introductie van de islam stamt. Door
de Arabisering wordt nu ook in Marokko (net zoals in Nederland) door de imams
in het Arabisch gepreekt, terwijl dat voorheen in de eigen taal werd gedaan.
Door de dreiging van de Arabisering van de Berbers, uit angst voor het
islamisme (de politieke islam), zullen eigen taal en cultuur op den duur
verdwijnen, verwacht hij.
Titel: Linoleumkoort,
aantekeningen van een docent
Auteur: Asis Aynan
Pagina's: 159
ISBN: 9789491921704
Uitgeverij Jurgen Maas
Verschenen: oktober 2019
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Laat gerust een reactie achter.
Dat wordt zeer op prijs gesteld en we willen graag weten wat je ervan vindt.