Richard Yates - Voorbije liefdes

Recensie van Roosje

"Tragisch, maar hoopvol"

Dit boek van Richard Yates is al uit 1984. Het is in 2016 in het Nederlands bij De Arbeiderspers verschenen. Deze roman is pas het eerste boek dat ik van Richard Yates heb gelezen. Michael en Lucy Davenpoort staan centraal. Lucy is Michaels eerste vrouw.

De roman bestaat uit drie delen:
1. Michael;
2. Lucy;
3. Michael.

Het begint in de jaren vlak na WOII als Michael als boordschutter terugkomt uit de oorlog en trots is op zijn vliegeniersleven.

Intense weemoed

Qua intense weemoed lijkt dit boek op romans van John Williams, en James Salter - Lees bijv zijn pas in het Nederlands verschenen 'De jagers' -, en ook zie je beelden terug uit de serie 'Mad Men': de snelle ontwikkeling van de USA na WOII, veel drank, veel sigaretten, veel seks (ook al voor de seksuele revolutie uit de jaren 60); vrouwen zijn huisvrouwen, mannen verdienen de kost en wedijveren met hun vrienden.

Verdubbelingen en herhalingen

Dit boek gaat ook heel intens over schrijven, het schrijverschap, het proces van het schrijven: Michael is een dichter, en Lucy volgt een cursus 'Creatief schrijven'; het metaniveau in dit boek. Het zit vol verdubbelingen en ook met letterlijke herhalingen van de tekst in de verhalen van Lucy. Bovendien schrijft Lucy's minnaar een roman over een huwelijk, over een vrouw, zijn ex-vrouw, waarin de gebeurtenissen en het wezen van de vrouw sprekend lijken op het huwelijk en de persoon van Lucy. Erg goed gedaan. Ik hou ervan: van verdubbelingen, de herhalingen op een ander niveau en de spiegelingen; en van dat metaniveau.

Waanzin als thema

Een ander thema is waanzin - psychose -, psychiatrie. Deze roman schijnt nogal wat autobiografische elementen te bevatten. Yates zelf was bipolair en "zoop als een maleier".

Na een heftige verliefdheid met veel seks lijken mannen en vrouwen steeds weer meer uit elkaar te groeien. Het opkomende feminisme lijkt vrouwen een reddingsboei toe te werpen; hun kinderen - niet bijzonder aandachtsvol opgevoed door hun ouders - raken verstrikt in het hippiedom en drugsgebruik.

Op middelbare leeftijd lijkt Michael te beseffen dat een mens in wezen eenzaam is - existentiële eenzaamheid -; dat was hem tevoren ingefluisterd door Sarah, zijn 20 jaar jongere tweede vrouw, die net bevallen was van hun zoon en die op haar beurt niet goed weet wat ze met de relatie met Michael aan moet.

Geen vrolijke kost, maar uitermate goed verwoord met veel dubbele bodems, verdubbelingen en spiegelingen.

Auteur: Richard Yates

Vertaald door: Marijke Emeis

Categorie: Roman

Pagina's: 348

Uitgeverij: De Arbeiderspers

ISBN: 9789029507325

Verschenen: december 2016