Mira Feticu - Al mijn vaders

Recensie door Truusje

Uitgeverij Jurgen Maas

'... zodat het woord niet verschillend zij dan de daad.'

- Dante, Inferno, 32. 12 (vert. Dr. H.J. Boeken)

De korsten van het leven

Met 'Al mijn vaders' heeft de van oorsprong Roemeense schrijfster een bijzonder gelaagd boek geschreven. Bijzonder, omdat ze het verhaal van Myra Ionescu schetst met La divinia commedia/De goddelijke komedie van Dante Alighieri als leidmotief. '[...] Dante, die alle klootzakken naar de hel stuurde.'

De opening van het boek is in de vorm gegoten van een brief aan 'de kleine Myra', waarin ze haar verdriet beschrijft en hoe ze al die jaren heeft geprobeerd zich daartegen te wapenen, misschien zelfs door pogingen het te negeren of te ontkennen dat ze zich letterlijk in de hel bevond. De toon is gezet, de wanhoop ongemeen voelbaar. Het hartverscheurende verhaal van een kind dat opgroeit in communistisch Roemenië, onder dictatuur van Ceaușescu. De beelden uit haar jeugd doen pijn.

Literatuur bood haar de kans om zich af te sluiten voor haar verdriet. Het is haar kans zich daarin onder te dompelen. De intertekstualiteit die het boek doorspekt, maakt haar liefde voor het geschreven woord onmiskenbaar. In het lezen van Dante vindt ze troost.

Het uitgebreide notenapparaat biedt de lezer houvast en duidelijkheid.

In de gelaagdheid is ruimte gemaakt voor een uiteenzetting van een politieverhoor. Twee mannen worden aan de tand gevoeld, haar (ex-)echtgenoot, advocaat Wassink en Terpstra, vriend en docent vergelijkende literatuurwetenschap. Myra wordt beschreven vanuit hun beider perspectief. De agenten zoeken het antwoord op de vraag: waar is mevrouw Myra Wassink-Ionescu? Is ze verdwenen, dan wel vermoord?

'Tijdens mijn huwelijk dacht ik dat ik genezen was van de ziekte waardoor ik vaders zocht en dat was ook zo, totdat ik ging scheiden. Tijdens mijn scheiding was ik ineens weer kwetsbaar voor vaders. Er is altijd een wolf in je omgeving die bloed ruikt.'

De goddelijke komedie komt terug in de tien kringen, hoofdstukken waarin het perspectief bij de volwassen Myra ligt. Hierin neemt ze geen blad voor de mond. Onverbloemd, maar ook door middel van prachtige metaforen, schetst Feticu de gebeurtenissen tijdens haar jeugd en de gevolgen van een emotionele verwaarlozing, misbruik en het gemis aan ouderlijke erkenning, dat ze niet mocht zijn wie ze was en mocht doen waar ze zo naar verlangde. Ze voldeed niet aan de verwachtingen van haar ouders, werd letterlijk voor gek verklaard, vernederd en door haar vader misbruikt, verwond en genegeerd. Uiteindelijk werd ze in een internaat geplaatst, weg van huis.

Dit alles resulteerde niet alleen in psychische klachten, zoals angsten en fobieën, maar eveneens kreeg ze te maken met diverse lichamelijke klachten, zoals blaasontstekingen en een eetstoornis, waarbij ze een niet te temmen drang naar voedsel aan de dag legde. Door middel van seksueel automutileren trachtte ze een uitweg te vinden voor de eeuwigdurende pijn.

'Lieve mama, ik heb tot een paar jaar geleden volgehouden, je had trots op me kunnen zijn! [...] Lieve mama, ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik behoor tot de categorie mensen die beginnen te trillen en te stotteren als ze hun ouders moeten spreken. In de laatste jaren was dat het ergste dat ik kon bedenken, met jullie praten. Vooral in de laatste jaren was het idee dat jullie me zouden komen bezoeken ondraaglijk. Ik ben, zoals je altijd zei, ziek in mijn hoofd en ziek in mijn hart.'

De kringen uit 'De goddelijke komedie'

Steeds op zoek naar een vader. Steeds op zoek naar erkenning, liefde en met een vurig verlangen naar geborgenheid en om gezien te worden. Haar ontmoeting in Roemenië met Wassink bood haar de kans om naar Nederland te komen, maar voor het genezen van haar wonden heeft Myra veel meer nodig. Het is een loodzware dobber voor haar om het leven te leven.

'Het heeft me een heel leven gekost om niet meer van mijn ouders te houden, het verleden dat ik met hen had doorgebracht deed me tot op het laatste ogenblik pijn en tot op het laatste ogenblik miste ik mijn ouders, miste ik hoe het had kunnen zijn.'

Kwetsbaarheid en bitterheid wisselen elkaar in snel tempo af. Als een mokerslag komt dit alles binnen, het beklijft. Het is het beklemmende verhaal van veertig jaar Myra en bovenal is dit boek zeer hoogwaardige literatuur.

Auteur

Mira Feticu (Breaza, 1973) debuteerde in 1993 in Roemenië met een dichtbundel, maar legde zich daarna toe op het schrijven van verhalen. In haar geboorteland werkte ze als radiomaker en publicist. Als een van de weinigen interviewde ze Herta Müller voor de radio toen er nog nauwelijks iemand in de latere Nobelprijswinnares was geïnteresseerd. Haar huwelijk bracht Mira Feticu naar Nederland, waar ze na een worsteling met het land en de taal in het Nederlands begon te schrijven. In 2015 verscheen haar derde Nederlandse roman, 'Tascha. De roof uit de Kunsthal'. In 2016 verscheen ook een Roemeense vertaling. Eind 2018 werd het bestaan van de roman door twee Belgische theatermakers aangegrepen voor een ‘stunt’ die leidde tot Picassogate. Op 8 februari 2019 verscheen Feticu’s nieuwe roman 'Al mijn vaders'.

(Bron: http://mirafeticu.nl/)

Titel: Al mijn vaders

Auteur: Mira Feticu

Pagina's: 232

ISBN: 9789491921520

Uitgever: Uitgeverij Jurgen Maas

Verschenen: 8 februari 2019