Alex Boogers - De zonen van Bruce Lee

Recensie door Roosje

Uitgeverij Overamstel

Your life is your life,

Don’t let it be clubbed into dank

submission [….]

-Charles Bukowski (2020: 5)

A boxer, like a writer, must stand alone.

-A.J. Liebling (ib.: 7)

Vaders en zonen

Bij het lezen van deze motti popt er direct het volgende beeld bij me op: een schrijver, een vechtsporter, een mannetjesputter, iemand die zich uit zijn eigen zompige leven omhoog vecht. En dat blijkt heel goed te kloppen met het verhaal van Alex Boogers over Bruce Lee*, over zichzelf, over zijn zoon, over de zoon van Bruce Lee.

Het is wonderlijk dat bepaalde boeken mij zo ontzettend aanspreken, terwijl dat zo niet voor de hand ligt. Ik ben zo’n beetje in alles het tegenovergestelde van Alex Boogers, maar toch heb ik altijd een soft spot gehad voor Bruce Lee en voor kungfu. Mijn eerste kennismaking met kungfu, het lichamelijke en het geestelijke en het spirituele aspect was de Amerikaanse serie Kungfu met David Carradine; natuurlijk staat Boogers ook bij deze serie uitgebreid stil omdat die namelijk ook Bruce Lee betrof. Die serie wordt  natuurlijk - dat begrijpt een kind - door Bruce Lee en Alex Boogers veracht, en vanuit hun oogpunt terecht, denk ik nu. Ik heb nooit aan kungfu of karate gedaan maar wel aan zijn softe neefje t’ai chi, en aan zenboeddhisme (kun je daaraan doen? Nou ja, waarom ook niet, eigenlijk). Ik hou ook van kungfu-films omdat ik hou van dansen en van ballet. Dat zal het wel zijn en van de spirituele boodschap.

Alex Boogers en zijn idool Bruce Lee zijn stoere mannen, gedwongen stoer misschien om zich staande te kunnen houden in een hun vijandig gezinde wereld en dat is nu net waar voor mij kungfu ook voor staat: het zoeken naar jezelf, naar je diepere kracht in een wereld die jou persoonlijk niet zo ziet zitten.

En dan heeft iedere ruwe bolster natuurlijk een blanke pit. Hoe ruwer de bolster hoe blanker de pit (hmm, ik denk dat gezien de huidige ontwikkelingen met betrekking tot Black Lives Matter het woord ‘blank’ misschien een nare bijsmaak krijgt).

Zo is het precies - ruwe bolster, blanke pit-: Alex Boogers blijkt een heel liefhebbende vader, die alsmaar vreest dat hij het niet goed genoeg doet: zijn zoon opvoeden, zijn zoon zijn liefde geven, zijn zoon een volwassen mens te laten worden, zijn zoon stimuleren in zijn eigenheid, zijn kunstopvattingen. Hun road trips naar de verschillende plaatsen waar Bruce Lee gewoond heeft, vertellen ook hun verhaal: parallelleren  (een neologisme, ;-) rdv). Alex en zijn zoon en Bruce Lee en zijn zoon, die net als zijn vader jong stierf en onder geheimzinnige omstandigheden. Hong Kong. Seattle. San Francisco. Los Angeles.

Vanzelfsprekend is Bruce Lee ook Boogers’ geestelijke vader. Overal duiken de gelijkenissen op tussen Boogers en zijn held Bruce Lee: vader en voorbeeld. Tot in de meest absurde details. Dat zou lachwekkend kunnen worden, het zou een overkill kunnen zijn, maar dat gebeurt helemaal niet. Het tegendeel is het geval. Het is volstrekt logisch dat Boogers’ leven zich zo paart aan dat van Bruce Lee. Ik slik het als zoete koek die helemaal niet te zoet is. Een meer dan interessante biografie van Bruce Lee, een meer dan interessante autobiografie van Alex Boogers. Een meer dan interessante road trip van een vader en een zoon. Een zoeken naar zichzelf van de vader en van de zoon. Zoals het voorplat van de roman zegt: ‘Een eigenzinnige sportbiografie, een ontroerende briefroman en een onthutsende coming of age memoir ineen.’ Ik denk dat er een verbindingsstreepje tussen dat laatste hoort te staan: coming of age-memoir, of misschien zelfs coming-of-age-memoir.

Boogers kreeg op zijn zestiende een ernstig brommerongeluk. Hij zat achterop een opgevoerde Zündapp met zijn vriendje en samen klapten ze op een stapel stenen met tachtig heftige kilometers per uur. Zijn ambities een kampioen te worden in martial arts, Taekwon-Do, was in één klap afgelopen, en uit waren zijn vooruitzichten. Zijn rug was voor altijd verwoest. En sterker nog, hij zou zijn geliefde sport nooit meer kunnen uitoefenen, zeiden de artsen. Maar Boogers had daar zelf andere ideeën over. Met zijn grote held Bruce Lee voor ogen vocht hij zich een weg uit zijn uitzichtloze situatie:

Using no way as way, having no limitation as limitation. (ib.: 33) Bruce Lee.

Een inzicht, waarin zenbeoefenaars zich ook prima kunnen vinden.

Je kunt ‘using no way as way’ ook vertalen als

To hell with circumstances, I create opportunities (ib.: 95)

Of als:

Hij die sterft, maar niet vergaat,

heeft het eeuwige leven. Lao-Tse (ib.: 43)

Of als: Be like water. Bruce Lee.

Boogers schrijft zijn verhaal als een brief aan zijn zoon. In zijn verantwoording achteraf formuleert hij het als volgt:

‘Ik richt me in dit boek tot mijn zoon. Met die vorm zocht ik naar de intimiteit die soms tussen de lezer en de schrijver kan ontstaan (- wat mij betreft: die intimiteit tussen de schrijver en mij is zeker ontstaan! rdv -). Zoals met elke roman die ik heb geschreven geldt nu ook dat ik dit boek niet kon schrijven zonder elementen van fictie te gebruiken (-maar dat begrijp ik volkomen, dat is ook juist goed, dat maakt het boek tot een vloeiender geheel. rdv-). (ib.: 328)

Ik ben zo enthousiast over dit boek dat ik niet in staat ben een mooi en coherent stukje te schrijven. Het blijft naar mijn gevoel oppervlakkig en overtuigt een sceptische lezer niet, vrees ik. In een dergelijk geval schrijf ik meestal: lees dit boek! Ook als je misschien minder dan ik van Bruce Lee en van martial arts houdt. Wat mij betreft Boogers’ beste boek!

Onlangs zag ik Tarantino’s film Once upon a Time… in Hollywood met daarin Bruce Lee - Mike Moh speelt de rol, hij doet dat overtuigend - , die acteur hun moves leert in kungfu en karate voor hun filmrollen. Dat is zo grappig omdat ik net over Bruce Lee gelezen had en Boogers verteld had dat Bruce Lee in het begin zelf geen filmrollen kreeg maar acteur hun kungfu-choreografie moest onderwijzen.

Auteur

Alexander (Alex) Boogers (Vlaardingen, 1970) studeerde Nederlands recht en filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het boeide hem kort, waarna hij enige tijd Nederlandse taal- en letterkunde, Indonesische talen, culturen en Oceanië studeerde.

Boogers stortte zich vervolgens op het schrijven, hetgeen resulteerde in bijdragen in Renaissance, Passionate Magazine en Esquire. Niet veel later debuteerde hij onder het pseudoniem M.L. Lee met Het Boek Estee (1999). Drie jaar later verscheen zijn 'echte' debuut, onder zijn eigen naam.

In zijn roman Lijn 56 speelt het verhaal zich af tegen de achtergrond van de stad Vlaardingen, die Boogers steevast Het Naamloze Gat noemt. Het boek gaat over een buschauffeur die een ongeluk veroorzaakt wat zijn bestaan overhoop gooit.

Zijn volgende roman is Het sterkste meisje van de wereld (2007), waarin hij twee thema's behandelt: de opkomst van de Marokkaanse thaibokster Soumia Abalhaya (trainend bij hem in de sportschool) die om de wereldtitel gaat vechten en daar tussendoor loopt de lijn van zijn mislukte schrijversbestaan. In 2015 verscheen het alom geprezen Alleen met de goden.

Boogers leverde naast zijn romanwerk creatieve bijdragen aan de documentaire 'Draak onder water', die in 1997 werd uitgezonden bij NCRV's Dokument, en 'Eat your enemy', die in 2005 in 29 theaters in Nederland heeft gedraaid en in december van hetzelfde jaar werd uitgezonden door de Boeddhistische Omroep Stichting. in 2018 bracht hij het boekje Lang leve de lezer uit, een vurig pleidooi voor het lezen waarin hij zijn licht wierp op de kloof tussen de culturele elite en de schrijvers buiten de gevestigde orde.

(Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Alex_Boogers)

Titel: De zonen van Bruce Lee

Auteur: Alex Boogers

Pagina´s: 336

ISBN: 9789248846113

Uitgeverij Inside (Uitgeverij Overamstel)

Verschenen: januari 2020