dinsdag 13 augustus 2019

Fellicitas von Lovenberg - Lezen in tijden van Netflix

Recensie door Truusje
Uitgeverij Cossee

'Ik heb mij het paradijs altijd als een
bibliotheek voorgesteld'
- Jorge Luis Borges


Voltaire zei het al: 'lezen sterkt de ziel'

Een boekje met een felrode cover - niet te missen in de boekwinkel - vertelt over het genot én het belang van lezen. Vanzelfsprekend weet je als lezer al hoeveel plezier en kennis je uit boeken kunt halen. Lezen echter - en hier wordt het lezen van boeken bedoeld - dreigt steeds meer verdrongen te worden door allerlei andere media die aan onze leestijd knabbelen. Steeds vaker hoor je iemand zeggen dat het zo fijn is om series te kijken, waarbij Netflix, Videoland en dergelijke ons een breed scala aanbieden. Daarbij wordt er ook een groot appèl op ons gedaan door Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn en zitten we vaak ongemerkt te scrollen en te klikken op allerlei leuke en minder leuke berichtjes. Wéér een uur voorbij met het kijken naar beeldschermen!!! Wéér een uur niet besteed aan het lezen van boeken!!! Met een avondje bingewatchen* is natuurlijk niets mis, maar de echte lezer zal zich hier niet al te vaak aan overgeven.

Daarentegen zijn er talloze niet-lezers die - al zappend met de afstandsbediening - beweren dat het lezen van boeken niet meer van deze tijd is en je je tijd ermee verdoet. Toch zijn er legio goede redenen om je regelmatig over te geven aan het lezen van boeken.

Zoals Jet Steinz al aangeeft in haar voorwoord: veel kinderen zijn tegenwoordig erg nieuwsgierig naar de smartphone waar hun ouder zo veelvuldig mee bezig zijn.
Zeg nou zelf... komen we niet regelmatig een moeder met wandelwagen tegen die al wandelend appt, op internet surft of door social media scrollt? Een ouder die in een boek zit te lezen zal het kind zich eerder laten interesseren voor boeken.

Von Lovenberg heeft met dit boek duidelijk een missie en maakt zich hard voor de waarde die boeken hebben en welke invloed lezen op de lezer kan hebben. Ze is er een groot voorstander van om altijd een boek bij je te hebben en op een bevlogen wijze zet ze de vele voordelen uiteen.

'Wie leest is nooit alleen. Lezen vormt, vermaakt en informeert. Het maakt ons empathischer, bevordert onze evenwichtigheid, vergroot onze woordenschat en stimuleert het kritisch denken. Het verankert ons evenzeer in onszelf als in de wereld om ons heen. Je kunt het altijd en overal doen, het is voor iedereen betaalbaar en geschikt voor alle leeftijden. [...] Romanlezers - bellettrie is op dat vlak de vakliteratuur duidelijk de baas - blinken uit in intermenselijk contact en zijn aantoonbaar vriendelijker en sensitiever. [...] Onderzoeken wijzen uit dat méér tv-kijken bij mensen gevoelens van onvrede wekt, zelfs rouwgevoelens als de tv uiteindelijk uitgezet wordt.

Tot zover is het voor de fervente lezer niet moeilijk om in bovenstaand citaat mee te gaan. Von Lovenberg geeft echter ook aan dat diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat lezen als bijkomend voordeel heeft dat je een beter inkomen zult genereren, gezonder zult zijn, langer zult leven, gelukkiger zult zijn en een beter mens zult worden. Deze 'bijwerkingen' lijken natuurlijk bijzonder aantrekkelijk, maar hier zal ongetwijfeld meer voor nodig zijn dan alleen het lezen van boeken.

In de VS is op scholen het vak deap reading geïntroduceerd die 'jongeren moet leren om langere teksten zonder onderbreking of afleiding in één keer te lezen en tot in de kern te doorgronden'. Veel jeugd leest wel, maar vaak is dat beperkt tot het lezen van korte teksten op internet en het is juist zo belangrijk om het begrijpend lezen te trainen door geconcentreerd langere stukken te lezen.

Dit boekje geeft de veellezer niet alleen allerlei goede excuses waarom lezen gerechtvaardigd is, maar biedt ook interessante informatie. Bijvoorbeeld dat het schrift pas ongeveer vijfduizend jaar oud is en hoe dit zich in de loop der tijden heeft ontwikkeld.
De auteur gaat onder andere in op de voor- en nadelen van het papieren boek ten opzichte van digitaal lezen, welk boek te kiezen, waar en wanneer te lezen, slow reading, de zoektocht naar het juiste boek, de klassiekers en de 'tien onaantastbare rechten van de lezer'.
Vele auteurs worden door haar geciteerd en hun werk en uitspraken kort besproken. Achter in het boek zijn lijsten opgenomen met meer interessante literatuur over lezen.

'Zoals de schrijver John Green ooit zei: 'Goede boeken helpen je de wereld te begrijpen, en helpen je je beter te voelen.''

Lezen in tijden van Netflix is een heel informatief boekje dat uitgebreid ingaat op het goede dat lezen ons kan brengen. Daarbij geeft het de lezer legio redenen om onbeschroomd een boek te pakken en zich onder te dompelen in een mooi verhaal of kennis te vergroten door literaire non-fictie te lezen. Door het lezen van boeken kan de lezer zich verplaatsen naar een heel andere wereld.
Het is nu aan de fervente lezer om de niet-lezer dit boekje te laten lezen, hoewel dat misschien veel overredingskracht zal vergen. We kunnen het ook zien als een manier om anderen te overtuigen hoe gerechtvaardigd het is dat we - in de ogen van de niet-lezer - onze tijd 'verdoen' met het genieten van mooie literatuur. Dit zal waarschijnlijk een mission impossible blijken, want het is niet iedereen gegeven om een gevoel van gelukzaligheid te krijgen in een ruimte met veel, héél veel boeken.

*Urenlang die ene serie kijken voelt misschien heel ontspannen. En misschien kun je ook niet echt stoppen met kijken na die cliffhanger, maar bingewatchen kan behoorlijk vervelende gevolgen hebben voor je gezondheid.

Auteur

Felicitas von Lovenberg (geboren op 27 maart 1974 in Münster ) is een Duitse journalist, auteur en uitgever. Ze publiceert voornamelijk als literair criticus .

Lovenberg groeide op in het Münsterland. Na de elfde klas verhuisde ze van de middelbare school Paulinum naar het Atlantic College in Wales, dat ze voltooide met het International Baccalaureate. Vervolgens studeerde ze moderne geschiedenis in Bristol en St Antony's College, Oxford, waar ze haar scriptie schreef over de politieke richting van het weekblad Simplicissimus tijdens de Eerste Wereldoorlog.

In juli 1998 trad Lovenberg toe tot de redactie van Feuilleton van de Frankfurter Allgemeine Zeitung ; ze werd aanvankelijk toegewezen aan de afdeling 'Art Market', van juli 2001 aan de afdeling literatuur. Gedurende twee jaar was ze de redacteur die verantwoordelijk was voor de foto's en tijden van Frankfurter Allgemeine Zeitung , sinds november 2008 was ze de eerste vrouw die verantwoordelijk was voor de afdeling 'Literatuur en literair leven'.

Titel: Lezen in tijden van Netflix
Auteur: Felicitas Von Lovenberg
Vertaling: Marcel Misset
Pagina's: 139
ISBN: 9789059368446
Uitgeverij Cossee
Verschenen: mei 2019

2 opmerkingen:

  1. Hoi Marion, dit lijkt mij een moeilijk boek. Niet in de zin dat het moeilijk is om te lezen natuurlijk, maar wel omdat het geschreven is voor een doelgroep (mensen die weinig lezen) die het waarschijnlijk niet zal lezen, terwijl de mensen die het boek wel zullen lezen waarschijnlijk enthousiaste lezers zullen zijn. Het is dus zoiets als preken voor eigen parochie. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ha Erik, dat is precies wat Jet Steinz in haar voorwoord beschrijft. Maar het is voor de veellezer ook erg leuk om te lezen. Als is het alleen maar om bevestiging te krijgen dat een fervente lezer ook mág lezen.

      Verwijderen

Laat gerust een reactie achter.
Dat wordt zeer op prijs gesteld en we willen graag weten wat je ervan vindt.