Paolo Cognetti - De acht bergen

Recensie door Truusje
Uitgeverij De Bezige Bij

Vriendschap; onvoorwaardelijk, ondanks verschillen

Met dit debuut heeft Paolo Cognetti een meeslepende roman geschreven. Een ode aan de bergen en een onvoorwaardelijke en oprechte vriendschap met als decor de Italiaanse alpen.

De ouders van Pietro hebben beiden een voorliefde voor de bergen; de arctische wereld hoog in de bergen. Hun eerste liefde waren de Dolomieten. Na hun vlotte berghuwelijk vestigden ze zich in Veneto, op het platteland. Haar zwagerschap en zijn arbeidscontract leidden tot een verhuizing naar Milaan waar Pietro wordt geboren.

Vader is werkzaam als chemicus in een fabriek waar hij zich voortdurend opwindt over het beleid en stakingen. Dat komt zijn humeur thuis niet ten goede en leidt nogal eens tot hevige woede-uitbarstingen. Moeder heeft de taak op zich genomen hem te kalmeren.

Grana

Wanneer Pietro elf is huren zijn ouders een huisje in een van de dalen van Noord-Italië, het dorpje Grana. Ze brengen daar voortaan elke zomer door. Pietro en zijn moeder genieten daar volop van het eenvoudige leven. Vader komt alleen de weekenden en gaat dan graag de bergen in. Een enkele keer gaat zijn zoon met hem mee. Hij is erg dwingend tijdens de tochten, volgt met een woeste uitdrukking, gedreven zijn pad en wil van geen rustpauze weten. Pietro heeft steeds last van hoogteziekte en wordt hierdoor danig op de proef gesteld.

'We gaan pas weer naar beneden als we ergens komen waar we niet verder omhoog kunnen'

Vriendschap

Tijdens een ontdekkingstocht in de omgeving van het dorp ziet Pietro Bruno in de weiden langs de oever waar hij zijn koeien laat grazen.

De moeder van Pietro bemerkt een zekere verlegenheid bij hem en nodigt Bruno bij hen thuis uit voor een ontbijt. Er ontstaat een hechte vriendschap en de jonge jongens beleven eindeloze dagen van eindeloos spelen bij de beek. De grote droom van Bruno is om later kaasmaker te worden met een eigen boerderij en zijn eigen kudde.

Zowel Bruno als Pietro hebben geen goede verstandhouding met hun vader. Pietro breekt uiteindelijk met zijn vader en vertrekt naar Turijn. Met de liefde wil het steeds maar niet lukken, want wanneer het te benauwend wordt verbreekt hij de relatie.

Bruno wil vooral op zijn alm blijven.

Nepalese wijsheid

Toch blijven de bergen Pietro trekken en hij reist af naar de Himalaya als documentairemaker. Daar ontmoet hij onderweg een oude Nepalees die hem de betekenis van de acht bergen uitlegt.

" 'Aha,' zegt hij. 'Ik snap het. je maakt een toch langs de acht bergen.

''De acht bergen?'

De man pakte een stokje en tekende ermee een cirkel op de grond. Het was een volmaakte cirkel, je kon zien dat hij het vaker deed. Daarna tekende hij een diameter in de cirkel, toen een tweede haaks op de eerste, en toen nog twee deellijnen, zodat hij een cirkel met acht stralen kreeg. [.....] Heb je ooit zo'n tekening gezien?' vroeg hij.

'Ja,' antwoordde ik, 'In mandala's.

'Precies,' zei hij. 'Wij zeggen dat er in het centrum van de wereld een hele hoge berg staat, de Sumeru. Rond de Sumeru bevinden zich acht bergen en acht zeeën. Dat is voor ons de wereld'. [.....] 'En we zeggen: wie zal meer hebben geleerd, hij die de tocht langs de acht bergen heeft gemaakt of hij die de top van de Samuru heeft bereikt?

'Goh, dacht ik bij mezelf, dit moet ik Bruno vertellen."

Een stuk grond en een vervallen hut

Omdat hij zich schriftelijk beter kan uiten houdt hij per brief contact met zijn moeder. Langzamerhand kreeg hij het idee om het in de toekomst toch weer eens te proberen met zijn vader, maar die toekomst verdwijnt op het moment dat hij het bericht krijgt dat zijn vader is overleden.

Het blijkt dan dat zijn vader hem in Grana een stuk grond met een vervallen hut heeft nagelaten. Hij besluit de bergen in te gaan en de paden te volgen die ook zijn vader heeft gelopen en zo komt hij na al die jaren weer in contact met Bruno. Als vanzelfsprekend knappen de mannen gezamenlijk de hut op. Dan ontdekt Pietro dat er in de achterliggende jaren contact is gebleven tussen zijn vader en zijn vriend.

Conclusie

Cognetti weet op weergaloze wijze verstoorde familiebanden, het rauwe van het leven in de bergen en het melancholieke van een dertig jaar durende vriendschap, samen te weven tot een prachtige coming-of-age roman. Het laat zien hoe nietig de mens is in de zoektocht naar geluk en hoe een mens kan worstelen met bindingsangst.

De betovering ligt in de prachtige natuurbeschrijvingen die als vanzelfsprekend zijn verweven in het verhaal. Je kunt moeiteloos visualiseren en alles glashelder op je netvlies laten verschijnen. Dit is mede op het conto te schrijven van de vertalers die dit op zeer treffende wijze hebben gedaan. Een ongelooflijk mooie roman.

Auteur

Paolo Cognetti (Milaan, 1978) is een Italiaanse schrijver en documentairemaker.

'De acht bergen' betekenden zijn definitieve doorbraak als auteur in Italië en verschijnt in dertig landen. Het werd beloond met de Premio Strega Giovannie en de Premio Strega 2017, de belangrijkste literatuurprijs van Italië.

'De acht bergen'

Auteur: Paolo Cognetti

Originele titel : Le otto montagne

Vertaling: Yond Boeke en Patty Krone

Categorie: Literaire roman
Pagina's: 224

ISBN: 9789023466413

Uitgeverij Bezige Bij

Verschenen: augustus 2017