Chris van Hassel-Ibu Sari en de Blanda

Beoordeling 5 sterren

Met dank aan uitgeverij Gopher 

'Sari, kind van de jungle en Pak Stef'

Stef, een Hollandse veertiger, vertrekt naar Lombok, hij boekte een enkele reis. We zien hem z'n bestaan opbouwen in het dorp Duduk en kennismaken met zijn buren, een bejaard echtpaar Ibu Sari en Pak Wayan, 'Pak' is de gebruikelijke aanspreektitel voor meneer. Hij trekt zich het lot aan van deze zeer eenvoudige, hardwerkende, arme mensen en er ontstaat een hechte vriendschap. Wanneer Pak Wayan overlijdt komt Ibu Sari met een lang bewaard geheim. 

Adat

Van de 'Tempo dulu' , het synoniem van zoete, vervlogen tijden, is nog maar een vleugje overgebleven. Er zijn nog traditionele gebruiken, dit wordt 'adat' genoemd. De huidige sfeer, de contrasten met toen en nu heeft de auteur weten te vangen in zijn boek. Aan de ene kant wordt het verhaal van Stef verteld: hoe hij zijn nieuwe omgeving ervaart, wat hij meemaakt bij z'n inburgering, wat hem opvalt en ook hoe hij ontvangen wordt bij de lokale bevolking. Dat dit niet altijd van een leien dakje gaat blijkt uit deze constatering: 

'Hij besefte dat het zoet van zijn bevoorrechte positie het zuur dat er geregeld op zijn ziel piste ruimschoots overtrof' 

Hoewel hij het land vele malen bezocht heeft en kennis heeft van de taal en de gewoonten is het toch anders wanneer je er woont. Hij wordt gezien als de rijke Blanda, Nederlander, en er wordt regelmatig een zielig verhaal opgehangen om hem te verleiden tot een donatie. Ook voor de meisjes van lichte zeden is hij een aantrekkelijke prooi. 

Selamat makan

Aan de andere kant krijgen de taal, de omgangsvormen en, heel belangrijk, het eten een prominente plek door de vriendschap van Ibu Sari en Pak Wayan. Hun manier van leven is de grote smaakmaker in het boek. De eenvoud, hoe je aan de kost komt, hoe je je thee dient te drinken, 'manis', zoet en dat je niet karig moet zijn met de sambal, 'pedis'. 'Selamat makan' betekent eet smakelijk. De woorden uit het 'Bahasa' (taal van Indonesië) maken het verhaal extra kruidig, achterin het boek staat de verklarende woordenlijst. 

Openbaring

Het geheim dat Ibu Sari met zich meedraagt is de reden voor een bijzondere wending in het verhaal. Ineens wordt een persoonlijke geschiedenis zichtbaar, er ontvouwt zich een wonderbaarlijke, pure en intense getuigenis. Dit is een verhaal waarbij gewoonten, geloof, bijgeloof en roots verbonden worden tot een ontroerend slot. Dit boek is meer dan alleen het verhaal over vriendschap en het geheim van Ibu Sari, het is ook een beschouwing van Indonesische geschiedenis en wat de gevolgen waren en zijn. Dit boek komt aan als een oprecht verslag van iemand die een warm hart heeft voor Indonesië en daarbij de menselijke betrekkingen op de eerste plaats heeft staan. Wie daar in slaagt heeft de lezer in z'n greep.

De slotregels van het boek zijn te mooi, te weemoedig om niet te citeren: 

'Het prachtige rijk van Insulinde dat zich daar slingert om de evenaar, als een gordel van smaragd' (Multatuli) 

                                                                                       
                                                                                    

Auteur: Chris van Hassel                    
Categorie: Roman 

Uitgeverij: Gopher 
Pagina's: 367

ISBN: 9789051799576 

Verschenen: 25 mei 2017