Recensie door Truusje
Geldermalsen Publications
'Be faithful to that which exists
within yourself'
- André Gide
Het bizarre leven
van Klaus Mann
Vandaag, 16 april 2019, wordt op
innitiatief van het Klaus Mann Initiative
Berlin, het zeventigste sterfjaar van Klaus
Mann herdacht in het Goethe Instituut
met het stuk 'Überfällige Worte -
Fiktives Gespräch zwischen Klaus und Thomas Mann'.
In de dialoog op basis
van nagelaten teksten, ook die van Thomas Mann, wordt de complexe vader-zoon
relatie tot uitdrukking gebracht.
Een mooie gelegenheid om
aandacht te schenken aan het boek 'De
tovenaarszoon' van Adrian Stahlecker.
Er is al veel geschreven over Klaus Mann, maar de mythe rond deze oudste zoon
van Thomas Mann is nog altijd groot en
interessant.
Stahlecker heeft - met
deze fraaie hardcoveruitgave van Geldermalsen
Publications - een uitstekend gedocumenteerde biografie geschreven, waarbij
hij zich niet alleen heeft gericht op Klaus, maar onlosmakelijk ook op de rest
van de familie Mann. De bijzonder gespannen omstandigheden in het gezin, zijn
homoseksualiteit en de afstandelijke houding van zijn vader zijn van grote
invloed geweest. Niet alleen Klaus plukte hier de wrange vruchten van, maar ook de
andere gezinsleden.
Klaus - Essie genoemd door
zijn broers en zussen - wordt in München geboren op 18 november 1906 als tweede
kind van de niet onbemiddelde Thomas Mann en Katia Mann-Pringsheim. Hij wordt niet alleen vernoemd naar de
tweelingbroer van Katia, maar ook naar de protagonist uit Königliche Hoheit, de pas voltooide roman van Thomas.
Bij de geboorte van Erika, het oudste kind, is Thomas hevig
teleurgesteld dat het een meisje is. In een brief aan zijn broer Heinrich Mann beklaagt hij zich
hierover. Een zoon zou volgens hem poëtischer zijn, 'meer als een voortzetting en nieuw begin van mijzelf onder nieuwe
bedingingen'. Deze wetenschap rust als een zware last op de schouders van Klaus, een last die hij zijn verdere leven mee moet torsen en een opgave zal blijken die hij
niet waar kan maken. Met zijn moeder heeft hij een liefdevolle relatie, zij
staat immers altijd en onvoorwaardelijk voor hem klaar. Vanaf het moment dat hij
zijn eerste woordjes kan schrijven, schrijft hij schriften vol verhalen en
houdt een dagboek bij. Zijn eerste werk Kindernovelle
komt uit in 1923. Hij is dan amper zeventien jaar oud.
Wanneer Klaus in 1915 door
een buikvliesontsteking en totale darmafsluiting ernstig ziek wordt, verkeert
hij op het randje van de dood. Deze ervaring leidt tot een bijzondere
fascinatie voor de dood en hij schrijft daar later over:
'Ik geloof dat het belangrijk voor mijn verdere
leven was dat ik op die leeftijd zo dicht bij de dood was. De schaduw heeft me
duidelijk getekend.'
Klaus en Erika Mann |
Met Erika en zijn jongere
broertje Golo heeft Klaus een sterke
band, maar met Erika ontwikkelt hij een soort geheimtaal. De grote afwezigheid
van hun vader en de voortdurende dreiging dat ze zich in huis vooral niet mogen laten
horen, leidt ertoe dat de kinderen een eigen universum creëren. Voor Klaus
staat al heel vroeg vast dat hij een grote drijfveer heeft om beroemd te
worden.
De biseksuele Erika en
Klaus - die geen geheim maakt van zijn homoseksuele geaardheid - vormen, tot
grote zorg van hun ouders, een nogal recalcitrant duo. Erika en Klaus tonen
zich ware pacifisten en zijn niet in toom te houden. Hierop worden ze naar een
internaat gestuurd. Een zware psychische crisis voor zijn examen maakte zijn
ouders radeloos.
Later staan Erika en Klaus
samen op het toneel en reizen de wereld over om lezingen en interviews te geven.
Tijdens een bezoek aan Marokko komt Klaus in aanraking met verdovende middelen.
Dit leidt ertoe dat hij een te grote hoeveelheid gebruikt en in het ziekenhuis
belandt. Hij zegt hier later over dat het 'de
hel' was, maar hij zal zijn verdere leven drugsverslaafd blijven.
Met de liefde wil het ook
niet echt lukken en hij zoekt zijn seksuele vertier in allerhande artistieke
gelegenheden. De depressieve trekken ontwikkelen zich steeds heviger.
'Overal zal ik een vreemdeling blijven, een mens
met mijn aard is steeds en overal volkomen eenzaam.'
Na vele omzwervingen door
onder andere Europa en Amerika, het verblijf in ballingschap in Amerika
tijdens WOII en verscheidene betrekkingen, belandt de flamboyante Klaus in
Frankrijk, waar hij op 21 mei 1949
in Cannes een einde aan zijn leven maakt.
Deze interessante biografie, rijkelijk voorzien van schitterende fotos, is bijzonder uitgebreid gedocumenteerd en beschrijft alle zijtakken en
omstandigheden die van invloed zijn geweest op de ontwikkeling en het leven van
Klaus Mann, zijn relaties, ontmoetingen, worstelingen die hem gedurende zijn (te korte) leven ten deel zijn gevallen. De auteur heeft ervoor zorg gedragen dat het geen droge opsomming
van feiten is geworden. Het is zeer prettig leesbaar en een magnifieke verslaglegging van deze ongekend extravagante man/Mann.
De stamboom van de familie
én het persoonsregister achter in het boek zijn van een grote aanvullende waarde.
Kortom: een absolute must read voor de Mann-liefhebber!
Auteur
Adrianus Johannes Petrus Stahlecker (Den Haag, 23 juli 1937) is een Nederlands
kunstschilder en schrijver.
Stahlecker
studeerde in Den Haag aan de Vrije Academie en kreeg privélessen van Hessel de
Boer. In 1961 debuteerde hij in Kunstzaal Plaats in Den Haag en kort daarna
verhuisde hij naar Barcelona waar hij tot 1973 woonde.
In
Spanje deed Stahlecker mee aan de Salon de Mayo en de Salon de Hospitalet, had
solotentoonstellingen in Madrid en Barcelona, maar ook in Londen, Berlijn en
Parijs. In Madrid exposeerde hij een paar keer onder auspiciën van de
Nederlandse Ambassade. Op 2 oktober 1964 werd in Galerie Grifé y Escoda in
Madrid door prinses Irene en haar toenmalige echtgenoot Carel Hugo van
Bourbon-Parma een van zijn tentoonstellingen geopend.
Naast
bloemen en stillevens schildert Stahlecker ook portretten, waaronder veel
bekende Nederlanders. Daarnaast kreeg hij bekendheid door zijn schilderijen van
Mathilde Willink en leden van het Koninklijk Huis; en was eigenaar van de
bekende Galerie Stahlecker in de Haagse Javastraat, die decennialang het
trefpunt was van veel bekende kunstenaars en schrijvers.
Rond
2000 begon Stahlecker ook met schrijven. Hij schreef boeken als Filmkunst in
Ballingschap (over Duitse acteurs en actrices die moesten vluchten voor het
naziregime in de periode 1933-1945); Hildegard Knef,een ster en een tijdperk;
Goebbels Droomfabriek; Een liefde tussen oorlog en vrede (over de stormachtige
liefde tussen Marlène Dietrich en Jean Gabin); Schilderswijk en Society en de
biografie over oud-ballerina en actrice Ine Veen.
Titel:
De tovenaarszoon
Auteur:
Adrian Stahlecker
Pagina's:
240
ISBN:
9789072370129
Geldermalsen
Publications
Verschenen:
mei 2018
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Laat gerust een reactie achter.
Dat wordt zeer op prijs gesteld en we willen graag weten wat je ervan vindt.