Michael Ondaatje - Blindganger

Recensie door Roosje

Uitgeverij Nieuw Amsterdam

*Mogelijk spoilers*

Het donkere doolhof van de oorlog

‘In 1945 gingen onze ouders weg en werden wij toevertrouwd aan de zorgen van twee mannen die mogelijk crimineel waren. We woonden aan Ruvigny Gardens, een straat in Londen, en op een ochtend zei onze vader of moeder dat we na het ontbijt even met het hele gezin moesten praten, waarna ze vertelden dat ze een jaar naar Singapore gingen, zonder ons. Niet zo heel lang, zeiden ze, maar ook weer niet kort. Tijdens hun afwezigheid zou er uiteraard goed voor ons gezorgd worden.’ (2018: 13)

Zo begint Blindganger van Michael Ondaatje. Een fijne, veelbelovende start van een geheimzinnig boek, of eigenlijk een geheimzinnige zoektocht naar de ouders van Nathaniel, de hoofdpersoon en zijn zus Rachel. Hij is veertien en zij zestien jaar. Een collega van de ouders of van de moeder zorgt voor hen, zij noemen hem De Mot, Rachel verdenkt hem van criminele praktijken. Zij weten niet of hun ouders op de hoogte zijn van zijn criminele staat. Een lange stoet van bonte types komt na het vertrek van de ouders over de vloer, onder wie De Schicht en Olive Lawrence, geograaf en etnograaf en vriendin van de eerste.

Het leven is best aangenaam en spannend met school, bijbaantjes en vreemdsoortige nachtelijke tochten met De Schicht, al wordt Rachel wel redelijk volwassen  en blijft Nathaniel een avontuurlijk en gevoelig jochie, die op zijn beurt kennismaakt met het andere geslacht: Agnes. De kinderen komen erachter dat de moeder helemaal niet afgereisd is naar het andere einde van de wereld; zij vinden haar hutkoffer met haar kleren erin. Aan het eind van deel Een is moeder terug; was ze ooit weggeweest? Het begin van het boek is nog een beetje jongensachtig avontuurlijk. Ik kreeg hier en daar een associatie van de romans van John Irving, maar daarna, als Nathaniel volwassen is en hij op zoek gaat naar betekenissen en oplossingen, wordt de sfeer en het algehele gevoel weemoediger, melancholiek, wanhopig soms.

Daarna begint de lange doolhofachtige, nachtmerrieachtige zoektocht naar het verleden van de moeder.

Het verhaal wordt niet verteld, dat is een van grote pluspunten van dit boek. Je ondergaat als lezer het verhaal. Het is ook niet zo zeer dat het vertelde 'nu' één geheel vormt. Nathaniels 'nu' gaat met horten en stoten en slaat stukken over. Ook de gebeurtenissen in het verleden onthullen zich niet makkelijk en overzichtelijk. Voor sommigen is deze roman daarom geen boek waar ze van kunnen genieten. Het vertelde volgt al tastend de weg als in een doolhof, soms zit het op de goede weg en soms loopt het dood.

De toon van het verhaal is mistig en geheimzinnig, zoekend en uiterst gevoelig, nostalgisch en weemoedig. Dat geeft echt een heel aparte smaak aan dit boek.

Het is niet zo heel simpel veel over dit boek te vertellen, juist vanwege de mysterieuze en mistige sfeer. Veel behoeft geheimhouding, er dreigt voortdurend gevaar, maar niet op de avontuurlijke jongensachtige wijze van het begin. Mistslierten waaien je in je gezicht, de reuk van de nachtelijke rivier op een schip met duistere zaken aan boord, tastende handen in de aarde en in het niets. Uiteindelijk worden veel geheimen aan Nathaniel onthuld, maar dat maakt hem geen gelukkiger mens. Verdriet en weemoed zijn zijn deel geworden, naast de liefde voor zijn moeder en haar ‘collega’s.’

Rest slechts mijn aansporing deze roman zelf te gaan lezen en te ondervinden of deze Ondaatje iets voor jou is. En ik denk: The English Patient moet ik nu ook echt eens gaan lezen.

Auteur

Michael Ondaatje (Colombo, Sri Lanka, 12 september 1943) is een Canadees schrijver, van Burgher-oorsprong (Tamil-Nederlands).

Ondaatje kwam in 1954 met zijn moeder vanuit Sri Lanka naar Engeland en vestigde zich in 1962 in Canada, alwaar hij ook de Canadese nationaliteit aannam. Hij studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Toronto en later aan Queen's University in Kingston, Ontario (Master of Arts). Van 1971 tot 1983 doceerde hij aan de York University en het Glendon College te Toronto. In 1988 werd hem de Orde van Canada verleend.

Hoewel Ondaatje een veelomvattend oeuvre op zijn naam heeft (ook poëzie, scenario’s, non-fictie), is hij het meest bekend als schrijver van romans. Zijn romans bestaan vaak uit 'snapshots', korte, filmische scènes, die hij ingenieus met elkaar verbindt. Kenmerkend is het voortdurend wisselen van het perspectief van tijd en verteller. In al zijn werken is sprake van een continu sterk dwingende handelingsrichting. Typerend zijn ook zijn minutieus gedetailleerde beschrijvingen. Vooral zijn vroege poëtische werken The Collected Works of Billy the Kid en Coming Through Slaughter kenmerken zich door een sterk beeldend taalgebruik en veel metaforen. Zijn werken hebben alle een sterk poëtische ondertoon.

Ondaatje verkreeg wereldbekendheid met zijn roman The English Patient (1992), waarvoor hij in 1992 de Booker Prize ontving en in 2018 de Golden Man Booker Prize (een publieksprijs ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Booker Prize) en waarvan later een Oscar winnende film werd gemaakt (The English Patient). Ondaatje maakte ook zelf naam als maker van meerdere succesvolle films.

(Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Michael_Ondaatje)

Auteur: Michael Ondaatje

Ttiel: Blinganger (Warlight)

Vertaling: Inger Limburg Lucie Rooijen

Pagina's: 288 pagina's

ISBN: 9789046823927

Uitgeverij Nieuw Amsterdam

Verschijningsdatum: september 2018